Amaç: Gastrointestinal stromal tümör (GIST) nadir ancak gastrointestinal sistemin en sık mezenkimal tümörüdür. (1) GIST’in yerleşim yeri, prognozu ve immünfenotipi farklılık göstermektedir . (2, 3, 4) Bu çalışmada son 10 yılda, Marmara Üniversitesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı’nda GIST tanısı alan ve ameliyat olan hastaların demografik verilerinin, tümörün yerleşim yeri sıklığının ve patoloji sonucunun değerlendirilmesi amaçlandı.

Materyal ve metot: 2014-2024 arasında ameliyat edilen ve patoloji sonucu GIST olarak raporlanan 99 hastanın verileri retrospektif olarak incelendi. Takip verilerine ulaşılamayan hastalar, GIST yanında başka malignitesi olan hastalar çalışmadan çıkarıldı. Hastaların demografik verileri, tümörün yerleşim yeri , National Institutes of Health (NIH) GIST risk sınıflamasının yerleşim yeriyle ve metastaz gelişimi ile olan ilişkisi değerlendirildi.

Bulgular: Çalışmaya alınan 99 hastanın %50,5’i (n=50) erkek ve yaş ortalaması 59,9 ±12,1)yıldır. Hastaların %62,5 (n=62) mide yerleşimli, %27,3ünün (n=27) ince bağırsak yerleşimli, %4ünün (n=4) pankreas yerleşimli, %3ünün (n=3) rektum yerleşimlidir. En sık lokalizasyon mide olmakla birlikte yalnızca %19,4’ü (n=12) NIH GIST risk sınıflandırmasına göre yüksek riskli bulunurken, rektum yerleşimli GISTin %100’ü (n=3) yüksek riskli olarak raporlanmıştır. Metastatik olan %27,3 (n=27) hastanın %44,4’ü (n=12) NIH GIST risk sınıflandırmasına göre yüksek riskli, %18,5’i (n=5) orta risklidir.

Sonuç: Çalışmamızda elde edilen demografik veriler ve GIST lokalizasyon dağılımı ve histopatolojik özellikler literatürle uyumludur. (5,6,7,8) Çalışmamızda; rektum yerleşimli tümörler yüksek riskli olarak raporlanırken, mide yerleşimli tümörler çoğunlukla düşük ve orta riskli olarak raporlanmıştır. Bu durum, NCCN’in güncel GIST guideline yayınında belirtilen rektum yerleşimli tümörlerin boyut fark etmeksizin agresif davranış gösterdiğine yönelik ifadesini desteklemektedir. (9)  GIST hastalarının izlenmesi ve risk sınıflandırması, tedavi planlaması kritik öneme sahiptir.

Referanslar: 

1: IARC; Digestive system tumors, 5th edition (2019), 439-443

2: Gastric stromal tumors. Reappraisal of histogenesis (1983); Mazur, Clark; Am. J. Surg Pathol 507-19.

3: Study of gastrointestinal stromal tumors by light microscopy, electron microscopy and immunohistochemistry (2002); Liu, Na, Wang, He, Zhang, Tang, Zou; Zhonghua Bing Li Xue Za Zhi 199-203

4. Nishida T, Blay JY, Hirota S, et al. The standard diagnosis, treatment, and follow-up of gastrointestinal stromal tumors based on guidelines. Gastric Cancer 2016; 19:3–14. 

5. Gastrointestinal stromal tumor: epidemiology, diagnosis, and treatment, George Mantese, Wolters Kluwer Health.

6. Parab TM, De Rogatis MJ, Boaz AM, et al. Gastrointestinal stromal tumors: a comprehensive review. J Gastrointest Oncol 2019; 10:144.

7. Patel N,Benipal B. Incidence of gastrointestinal stromal tumors in the United & States from 2001–2015: a United States Cancer Statistics Analysis of 50 States. Cureus 2019; 11:e4120.

8. Soreide K, Sandvik OM, Soreide JA, et al. Global epidemiology of gastrointestinal stromal tumours (GIST): A systematic review of population-based cohort studies. Cancer Epidemiol 2016;40:39-46.

9.  NCCN Guidelines Version 1.2024 Gastrointestinal Stromal Tumors (p:11)